نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی
2 کارشناس ارشد تاریخ ایران دورة اسلامی و دبیر تاریخ
چکیده
یکی از ابزارهای مهمی که حکومتها برای حفظ تمامیت ارضی و بقای سیاسی خود از آن سود میجویند، نهاد آموزش و پرورش است. این نهاد بخش عمدهای از دوران پایهریزی شخصیت و چارچوب فکری افراد جامعه را در ابعاد مختلف شکل میدهد و هدایت میکند. بنابراین، نهاد یادشده در قالبهای مختلف، به ویژه با استفاده از کتب درسی مناسب، میتواند نقش برجستهای در تقویت و ترویج هویت ملی هر کشوری ایفا نموده، حیات آن را تضمین کند. از آن جمله، آگاهیهای تاریخی است که یکی از شاخصههای مهم هویتی ملتها به شمار میرود. ایران با دارا بودن زمینههای مختلف همبستگی ملی، از معدود کشورهای تاریخی است که میتواند با شناساندن و تأکید بر نقاط عطف و افتخارآمیز این تاریخ، بیش از پیش برای تقویت حس ملت بودن و همگرایی ملی از آن بهره بَرد. این امر در وهلة نخست بر عهدة نهاد آموزش و پرورش است تا در قالب کتب درسی، به ویژه درس تاریخ به این مهم بپردازد. مقالة حاضر بر آن است تا با توجه به محتوای کتب تاریخ مقطع دبیرستان در مقام یکی از مبادی اصلی تقویت هویت ملی در ایران، به این پرسش پاسخ دهد که کتابهای تاریخ دبیرستان تا چه حد محتوای لازم را برای شناساندن و تقویت هویت ملی ایرانیان داراست؟ روش تحقیق، توصیفی، ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانهای و شیوة آزمون فرضیه از نوع کیفی است. نتایج حاصل، نمودار آن است که گرایش به تقویت هویت ملی در کتب تاریخ دبیرستان ضعیف و خنثی است.
کلیدواژهها