نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز

2 کارشناس ارشد تاریخ ایران دورة اسلامی

چکیده

همواره از عصر مشروطه به‌عنوان نقطة عطفی در تاریخ معاصر ایران یاد شده است. در این عصر جامعة ایرانی در ابعاد مختلف دستخوش دگرگونی‌هایی گردید. در عرصة هویتی نیز دگرگونی‌هایی در عناصر هویت‌بخش ایرانی به ‌وجود آمد. زبان و ادبیات فارسی به‌‌مانند ادوار پیشین نقش مهمی در بازسازی و تعمیق بخشیدن به هویت ملی ایرانیان در تاریخ معاصر داشته است. مقالة حاضر در صدد است با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوا، میزان توجه به مؤلفه‌های هویت ملی را در دیوان عارف قزوینی مورد تحلیل و تبیین قرار دهد. بدین منظور، مؤلفه‌های هویت ملی شامل ارزش‌های ملی، ارزش‌های دینی و فرهنگ غربی، با بهره‌مندی از متغیرهایی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته‌اند. یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد عارف قزوینی در دیوان خود توجه ویژه‌ای به شاخصه‌ها و عناصر هویت‌بخشی ایرانی داشته است. علی‌رغم دگرگونی‌های به‌وجودآمده در عناصر هویت‌بخش ایرانیان در عصر مشروطه، ارزش‌های ملی جایگاه خویش را در هویت‌بخشی به ایرانیان حفظ نموده‌ است.

کلیدواژه‌ها