نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی و مدرس دانشگاه

2 کارشناس ارشد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی سنندج

چکیده

کشور ایران به لحاظ فرهنگی، اجتماعی و تاریخی دارای تنوع می‏باشد و به‌عنوان عنصری از گسترة عظیم امت اسلامی با تنوعات فرهنگی بسیار پیچیده‏ای مواجه است. ذات و ماهیت انسجام و اتحاد، مشترکات این اجتماعات هم در سطح ملی و نیز در سطح امت اسلامی است و سرمایة اصلی ایجاد اتحاد، وجوه و اجزای جوامع یعنی اعضای آنها است. نقطة عزیمت این امر را باید در درک و فهم مشترک مسائل از سوی اعضای اجتماع جستجو کرد. در حقیقت کنش‏گران اجتماعی ضمن این‏که دارای ارزش‏های خاص خود می‏باشند می‏توانند به گونه‏ای پایبند به ارزش‏های عام اجتماع نیز باشند. در این پژوهش کنش‏گران اجتماعی دانشجویان می‏باشند، که نگرش آنها نسبت به اتحاد ملی و انسجام اسلامی تحت تأثیر شرایط و عوامل مختلفی شکل می‏گیرد.
بنابراین سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که دانشجویان منطقة 11 دانشگاه آزاد اسلامی چه نگرشی نسبت به اتحاد ملی و انسجام اسلامی دارند؟ سؤال‏های فرعی هم عبارتند از این‏که چه عواملی بیشترین تأثیر را بر این نگرش دارند و سازوکار و پویایی این عوامل به چه شکلی است؟
جمعیت نمونة پژوهش براساس فرمول کوکران، 325 نفر انتخاب شده و داده‏ها به روش نمونه‏گیری مطبق نسبی جمع‏آوری شده‏اند. از مجموع فرضیه‏های پژوهش، پنج فرضیه تأیید شده و هم‏بستگی بین متغیرهای «میزان اعتماد به دولت»، «میزان عضویت در تشکل‏های مدنی»، «میزان مشارکت سیاسی»، «میزان گرایشات اعتقادی و عبادی» و «احساس تعلق اجتماعی عام» با متغیر وابستة «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» در سطح معنی‏داری بالایی اثبات شده است. در معادلة خطی که توسط رگرسیون حاصل شده، مشاهده شد که دو متغیر «میزان اعتماد به دولت» و «احساس تعلق اجتماعی عام» حدود 226% از تغییرات واریانس متغیر وابسته را تبیین و پیش‏بینی می‏کنند. نتایج حاصله بیانگر این است که دانشجویان در عین این‏که به ارزش‏های ملی وفادار هستند، خود را پایبند به هنجارهای فرهنگ اسلامی دانسته و اتحاد ملی می‏تواند در راستای انسجام اسلامی حرکت کند. این گرایش بیانگر فهم و بصیرت دانشجویان به اصل «وحدت کلمه» می‏باشد.

کلیدواژه‌ها