نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد پژوهش‌هنر‌، دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 دکتری هنر، استادیار پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران

3 دکتری پژوهش هنر، استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

ارتباطات روزافزون و در هم‌تنیدگی رو به رشد جوامع‌، بر عدم انزوای آن‌ها و تعامل با یکدیگر در بستر جهانی صحه گذاشته و منجر به اثرپذیری جوامع و ملل جهان از فرآیند جهانی‌شدن شده است. اثرپذیری دوگانه‌ی تقابلی یا تعاملی از فرایند جهانی‌شدن، با توجه به رویکرد بازتاب در جامعه‌شناسی هنر، در متون هنری نیز بازنمایی می‌شود. طراحی گرافیک که به واسطه‌ی ماهیت کاربردی خود در تعامل و ارتباط با زندگی روزمره‌ی انسان‌هاست‌، بخش عظیمی از فرهنگ دیداری را شکل می‌دهد توجه به قابلیت تغییر فرهنگ عمومی به واسطه‌ی تغییر فرهنگ دیداری در دراز مدت‌، بر اهمیت پرداختن به واکاوی جهت‌گیری این عرصه در چالش موجود میان هویت ملی و فرهنگ جهانی صحه می‌گذارد. در این راستا‌، پژوهش حاضر که کوششی به منظور آشکار ساختن سوی توجه طراحی گرافیک ایران در چالش میان بازنمایی هویت ملی و یا فرهنگ همگون جهانی است‌، به مهم‌ترین رویداد این عرصه ـ دوسالانه‌های گرافیک ـ نظر داشته است و جامعه‌ی آماری خود را آثار بخش پوستر دوسالانه‌های دهه‌ی اخیر انتخاب کرده است و با روش تحلیل کیفی متن‌ و به کمک تکنیک نشانه‌شناسی لایه‌ای به تحلیل متون (شامل316 اثر) پرداخته و به این نتیجه نائل آمده که طراحی گرافیک ایران بر بازنمایی مؤلفه‌های هویت ملی در مقابل آنچه تنها دلالتگر فرهنگ جهانی است، تفوق یافته است.

کلیدواژه‌ها