نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری شهرسازی اسلامی، دانشگاه هنر اصفهان
2 دانشیار شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان
3 استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
دیدگاه‌های مختلف درخصوص شهر خوب ضمن ارائه‌ی تصویری از یک جامعه مطلوب، می‌توانند برای ارزیابی سکونت‌گاه‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته و راهنمایی‌هایی برای حرفه و عمل شهرسازی به دست دهند. این نظریه‌ها به تبعیت از ماهیت هنجاری خود، حامل ارزشی مشخصی هستند. بر این اساس از یک سو استفاده از آنها مستلزم شناخت این زیربناهای ارزشی است و از سوی دیگر در هر بستر مشخص باید نسبت به ارائه‌ی مولفه‌ها و ویژگی‌های شهر خوب بر اساس ویژگی‌ها، ارزش‌ها و باورهای بومی اقدام شود. این مقاله در پی آن است که به تبیین و ارائه مؤلفه‌های شهر خوب در اندیشه ایران‌شهری بپردازد و برای این کار از روش تحلیل موقعیت بهره گرفته است. تحلیل موقعیت یکی از نسخه‌های روش نظریه‌ی زمینه‌ای است که با نقشه‌ای کردن داده‌های مختلف، تصویر بزرگ یا خبر بزرگ در خصوصِ موقعیت مورد بررسی را تشریح می‌کند. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که ویژگی‌های شهر خوب در اندیشه ایران‌شهری را می‌توان ذیل 5 مؤلفه و 14 زیر مؤلفه تبیین کرد: زیست‌پذیری (با زیرمؤلفه‌های امنیت، رفاه و کفایت)؛ زمان‌مندی (با زیرمؤلفه‌های ثبات فرهنگی و بازخوانی هویتی)؛ خرد (با زیرمؤلفه‌های نظم، تعادل و حکمت)؛ هویت (با زیرمؤلفه‌های هویت آسمانی، هویت آئینی و هویت ملی)؛ و تعامل (با زیرمؤلفه‌های رواداری، مهر با طبیعت و تعامل و مهر با اجتماع).
کلیدواژه‌ها
)