نویسندگان
1 استاد گروه فلسفه ی دانشکده ی ادبیات دانشگاه تهران
2 دانشیار گروه فلسفه ی دانشکده ادبیات دانشگاه شهید بهشتی
3 دانشگاه تهران
چکیده
هویت ملی پدیدهای مربوط به دوران جدید است در تحلیل و تبیین چگونگی و علل پیدایش هویت به معنای عام و هویت ملی به معنای خاص کلمه به عوامل مختلفی برمیخوریم که از بارزترین آنان میتوان تاریخنگاران، نخبگان و روشنفکران را به عنوان معماران هویت برشمرد. روشنفکران طیف وسیعی از افراد با گرایشهای علمی و فکری متفاوت هستند. حکما و فلاسفه نیز از این جهت که در تولید خرد و اندیشهورزی نقش دارند، در این طیف قرار میگیرند. حکما و فلاسفه از طریق طرح سؤالاتی دربارهی ماهیت و هستی و کُنه پدیدههای عالم وجود، انسانها را به تفکر، تدبر و اندیشه وامیدارند لذا آنان در کانون جریان روشنفکری و روشنگری قرار دارند. حاصل تأملات آنان تولید آگاهی، خودآگاهی فرهنگی ـ تاریخی و غلبه بر نادانستههاست.
ایران بهعنوان اولین کشور اسلامی و آسیایی، درخشش خاصی در فلسفه داشته است به طوری که بسیاری ایران را، در دورههای قبل و بعد از اسلام، مهد فلسفه معرفی کردهاند و از این جهت ایرانیان را میتوان وارث حکمت و فلسفه خواند. تا جایی که به اعتقاد فلاسفه و علما، ایران حلقهی اتصال دورهی قدیم فرهنگ غرب، یعنی، یونان به دورهی جدید آن محسوب میشود. فلسفه و حکمت آنقدر در ایران ریشهدار و عمیق است که به پیدایش جریان مستمری از تاریخ فکر و اندیشه و مکتبهای مهمی همچون مکاتب مشاء، اشراق، عرفان نظری، حکمت متعالیه و کلام عقلی منجر شده است. این جریانهای فکری ضمن حفظ هویت خود در طول تاریخ، عامل مهمی درشکلگیری و تداوم هویت ایرانی شدهاند.
این موضوع، در گفت و گو با آقایان دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، استاد گروه فلسفهی دانشکدهی ادبیات دانشگاه تهران و دکتر غلامرضا اعوانی، دانشیار گروه فلسفهی دانشکدهی ادبیات دانشگاه شهید بهشتی مطرح شده است اجرای این میزگرد را آقای دکتر نوراله قیصری عضو هیأت علمی پژوهشکدهی امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی و عضو تحریریه فصلنامه بر عهده داشتهاند.