نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد علوم سیاسی از دانشگاه تهران، پژوهشگر مسایل ایران

چکیده

حسین کاظم‌زاده ایرانشهر در زمره‌ی روشنفکران ناسیونالیست عصر رضاشاه است که در آثار خود به تأمل در باب ملیت، ترقی، تجدد و دین و نسبت این مفاهیم با یکدیگر پرداخته است. مفهوم اصلی اندیشه‌ی ایرانشهر ملیت است. او ملیت را مبنای هویت ایرانی و یگانه وسیله‌ی ترقی و پیشرفت ایران می‌داند. ایرانشهر، سیاست، دین، زبان و اخلاق را ارکان ملیت می‌داند و با تأکید بر همسانی‌های ظاهری تشیع و آیین زرتشت می‌کوشد دین را لباس ملیت بپوشاند و تشیع را اسلام ایرانی معرفی نماید. تلاش ایرانشهر برای پی‌ریزی یک هویت ایرانی ناب برمبنای ملیت، موجب شده است که او از تأثیر عمیق اسلام و غرب بر هویت ایرانی غفلت نماید. این مقاله با تشریح افکار ایرانشهر در مورد هویت ایرانی به نقد و ارزیابی مفاهیم بنیادین اندیشه‌ی او می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها