نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تهران- دانشکده علوم اجتماعی
2 استادیار و عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی
چکیده
این مقاله برگرفته از مطالعه‌ای پیمایشی که در سطح ملی است به منظور بررسی و سنجش میزان قوت انواع هویت جمعی در ایران ـ شامل هویت‌های ملی، قومی، مذهبی و مدرن ـ با در نظر گرفتن ابعاد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی هر کدام از آن‌ها، و نیز با هدف بررسی روابط و مناسبات میان این ابعاد انجام شده است. مبنای نظری این تحقیق، نظریة کنش متقابل نمادین بوده که براساس آن، هویت (ایرانی)، ترکیبی و چندبعدی در نظر گرفته شده و روابط میان این ابعاد نیز متعادل و هماهنگ (و نه متعارض و تزاحم‌آمیز) فرض شده است. در این تحقیق چهار مقیاس برای سنجش ابعاد هویت ایرانی طراحی شده و پس از چند بار پیش‌آزمون، ابزار واحد تهیه، و در جمعیت نمونة 1800 نفری در سیزده شهر مرکز استان اجرا شد.
نتایج پژوهش، نشان‌دهندة قوت ابعاد فرهنگی هویت ملی، قومی و مذهبی، سپس گرایش در حد میانگین به ابعاد اجتماعی هویت ملی، قومی و مذهبی، گرایش پایین‌تر از میانگین به ابعاد سیاسی هویت ملی و قومی و در نهایت گرایش ضعیف به ابعاد سه‌گانة هویت مدرن است. همچنین یافته‌ها از وجود تعاملات مثبت فراوان بین اکثر ابعاد هویت ملی، قومی و مذهبی با همدیگر و فاصلة معنادار هویت مدرن با دیگر ابعاد هویت ایرانی حمایت می‌کنند.
کلیدواژه‌ها
)