نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه خوارزمی تهران

2 دانشیار دانشگاه اراک

3 دانشجوی دکتری دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

عنصر اصلی احساس هویت ملی، سرزمین مشترک است. احساس تعلق به یک سرزمین همواره با ملاحظات جغرافیایی شروع می‌شود و همیشه میان دلبستگی به آن و احساسات جهانی نوعی تعارض و کشمکش وجود دارد که نقش هویت ملی را آشکارتر می‌کند. تعرض به مرزهای هویتی ایران، در پی جنگ‌های ایران و روس، در شمار مهم‌ترین حوادث تاریخ معاصر است. شهنشاه‌نامه صبا به‌عنوان اثری شاخص در این برهه حساس شکل می‌گیرد. در این پژوهش میزان توجه صبا به مرزهای ایران و حساسیت وی، نسبت به هویت جغرافیایی را با روش تحلیلی توصیفی و با رویکرد تحلیل محتوا، مورد بررسی قرار می‌دهیم. بسامد بالای واژه مرز در شهنشاه‌نامه و تأکید صبا روی شهرهای مرزی ایران ـ همراه با تأسف وی نسبت به شکست ایرانیان در جبهه‌های مرزی یا تعصب نسبت به پیروزی‌های عباس‌میرزا ـ نشان می‌دهد میزان بازتولید مؤلفه‌های هویت جغرافیای در این اثر به مراتب از سایر مؤلفه‌های هویت ملی بالاتر است.

کلیدواژه‌ها