نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

امروزه فارسی‏زبانان تنها در سه کشور ایران، تاجیکستان و افغانستان متمرکز هستند. مردمان این کشورها به‏رغم داشتن سه ملیت جداگانه به یک فرهنگ تعلق دارند. مسأله‌ی اصلی این پژوهش تحلیل سازه‏های هویت ملی فارسی‏زبان در میراث شعری گل‏رخسار صفی‏اوا (تولد 1947م.)، بانوی شهیرِ ادب معاصر تاجیک است. نگارنده این پژوهش را در چهارچوب مکتب رمانتیسم سامان داد و کلان‏هویت ملی آریایی‏تباران را ذیل «سرزمینِ مادری (آریانا)؛ نظامِ اسطوره‏ایِ ملی (ملتِ خورشید)؛ تبارِ ملی (ایران و توران)؛ زبانِ ملی (زبان مادری)؛ شاهکارِ ملی (ذیلِ شاهنامه‌ی فردوسی و بازتولید و بازآفرینی آن)» در دیوان شاعر دسته‏بندی و تحلیل کرد. تحلیل دیوان شاعر نشان داد روند رجوع شاعر به سازه‏های کلان‏هویت ملی ارتباط مستقیمی با تحولات تاریخی و اجتماعی شاعر در دوره‌ی زندگی وی داشته است. این رجوع در دوره‌ی استقلال بسیار معنادار بوده؛ به‏گونه‏ای که می‏توان شکل‏گیری و تکامل دستگاه اندیشگی وی را در این زمینه به همین دوره مرتبط دانست.

کلیدواژه‌ها