نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سارا شهیدی ¹
• پروین احمدی ²
• پروین صمدی ²

¹ کارشناس‌ارشد برنامه‌ریزی درسی دانشگاه الزهرا(س)

² عضو هیأت علمی برنامه‌ریزی درسی دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

در سال‌های اخیر تحولات عمده‌ای در عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در جهان و خصوصاً در کشور ما ایجاد شده است. در این راستا آگاهی از فرهنگ عمومی رایج و عوامل مؤثر بر آن بین مردم و سیاستگذاران و برنامه‌ریزان درسی که متولی انتقال این مفاهیم فرهنگی به کتب درسی می‌باشند. اهمیت ویژه‌ای دارد. مؤلفه‌های فرهنگ عمومی عبارتند از مؤلفه‌های اجتماعی ـ فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی که هر کدام به گویه‌هایی دسته‌بندی شده‌اند. این پژوهش از نوع توصیفی و در گروه پژوهش‌های کاربردی قرار می‌گیرد. ابزار مورد استفاده در این تحقیق تحلیل محتوا می‌باشد. با استفاده از این روش به تحلیل کتاب‌های درسی فارسی (بخوانیم و بنویسیم) دورة ابتدایی تحصیلی هم‌چنین اهداف کلی جمهوری اسلامی ایران، اهداف دورة ابتدایی تحصیلی و اهداف درس فارسی «بخوانیم و بنویسیم» پرداخته شد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که اولویت‌بندی مؤلفه‌های فرهنگ عمومی در کتب فارسی بخوانیم و بنویسیم در 5 پایة ابتدایی نزدیک به هم می‌باشد. این در حالی است که در محتوای کتب فارسی «بخوانیم و بنویسیم» دورة ابتدایی تحصیلی از میان مؤلفه‌های فرهنگ عمومی بیشترین تأکید بر مؤلفه‌های اجتماعی ـ فرهنگی با 95/55 درصد و بعد از آن بیشترین توجه به مؤلفه‌های مذهبی با 61/20 درصد و بعد از آن مؤلفه‌های اقتصادی با 11/12درصد و در آخر مؤلفه‌های سیاسی با  32/11درصد می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• فرهنگ عمومی
• کتب فارسی (بخوانیم و بنویسیم)
• دورة ابتدایی
• اجتماعی ـ فرهنگی
• سیاسی
• اقتصادی و مذهبی