نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران

2 دانشیار فلسفة تعلیم و تربیت دانشگاه تهران

چکیده

نولیبرالیسم یکی از ایدئولوژی‌هایی است که هویت‌های نوینی را در عرصة سیاست، فرهنگ، اجتماع و تربیت ارائه داده است و تمرکز ویژه‌ای بر سیستم آموزش عالی دارد. این مقاله ابتدا سیاست‌های نولیبرالیسم را در آموزش عالی با «روش انتقادی» تحلیل می‌کند و سپس راهکارهایی برای رهایی‌بخشی آموزش عالی ارائه می‌دهد. تسلط ارزش‌های بازارهای اقتصادی بر دانشگاه‌ها، افزایش نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی از طریق آموزش عالی، سیر به سوی دانش زود بازده اقتصادی در سایة رشد علوم فنی و کاهش اهمیت علوم انسانی و هنر، تلقی جوانان به‌عنوان مصرف‌کنندگان، افزایش خشونت و فرهنگ عدم مدارا، کاهش فضای انتقاد و بازتولید نظام سلطه از طریق نظام ارزشیابی آموزشی از نمونه‌های نتایج مخرب نولیبرالیسم در آموزش عالی است. برای رهاساختن آموزش عالی از سلطة فرهنگ نولیبرالیسم چندین راهکار ارائه شده است: ترویج مطالعات فرهنگی، ترویج تفکر انتقادی و تقویت پایه‌های دموکراسی اجتماعی در دانشگاه‌ها، تربیت دانشجویان به‌عنوان مرزگذران فرهنگی، اهمیت دادن به تجارب و فرهنگی بومی و تقویت زبان احتمال.

کلیدواژه‌ها