نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مریم یارمحمدتوسکی

استادیار علوم اجتماعی، دپارتمان جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

چکیده

وضعیت همبستگی اجتماعی عاملی نقش‌آفرین در فرآیند  توسعه، در کشورهای در حال توسعه و یا مشخص‌تر خاورمیانه‌ای هم‌چون ایران، تلقی شده است. در ایران طی 80 سال نرخ شهرنشینی نزدیک به سه برابر شده است. نتیجۀ ابتدایی این روند رشد، نشانگر حرکتی ناموزون، تقلیدی و بدون بسترسازی‌های مناسب فرهنگی ـ اجتماعی بوده است.  این روند در شهر اراک طی 30 سال ادامه داشته است. در این مطالعه تلاش شده است تا زمینه‌ها و موانع همبستگی اجتماعی در شهر اراک به‌عنوان یک شهر صنعتی که فرایندی چند بعدی را در مسیر توسعه شهری نپیموده است، مطالعه شود. بدین سبب با رویکردی تاریخی ـ تطبیقی و بر اساس تحقیقات و اطلاعات پژوهشی از قبل انجام شده، در رابطه با موضوع، از روش فراتحلیل از دسته روش های کیفی با استناد به مدارک و یافته‌های پژوهشی موجود بهره گرفته شده است. اهداف مطالعاتی تحقیق، بر پایۀ تحلیل وضع موجود  در رابطه با شاخص‌های همبستگی اجتماعی شهر اراک طراحی گردیده است. در نهایت با توجه به فقدان همبستگی اجتماعی مطلوب، فرایند توسعه شهری اراک، روندی متوازن و متعادل نداشته است و محقق راهکارهایی را مبتنی بر چهارچوب نظری و یافته‌های تحقیق جهت تقویت همبستگی اجتماعی شهری در اراک ارائه کرده است.

کلیدواژه‌ها

• همبستگی اجتماعی
• توسعۀ شهری
• جامعۀ شهری اراک