نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه تهران
2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
3 عضو هیأت علمی دانشگاه پیام‌نور کوهدشت
چکیده
رسانه‌های جمعی، انتقال و هدایت دامنه گسترده‌ای از نمادها، هنجارها، ارزش‌ها، عقاید، پیام‌ها و افکار را در درون جامعه برعهده دارند. این ابزارها توانسته‌اند متأثر از گسترش نقش و جایگاه رسانه‌های جمعی، نقش بسیار مهمی در فرآیند برساخته شدن هویت فرهنگ و قدرت ایفا کنند.
مقاله می‌کوشد با بهره‌گیری از روش گفتمان، نقش صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران را در هویت‌بخشی به افراد جامعه بررسی کند. در همین راستا بعد از طرح مباحث نظری در باب رسانه، به سیاست‌های سلبی و ایجابی که صداوسیما از طریق آنها به دنبال تثبیت و تدوام گفتمان هویتی است پرداخته می‌شود تا مجاری و سازوکارهای بازنمایی قدرت در گفتمان برتر و پیامدهای هویتی آن در برنامه‌های کودک و نوجوان، سریال، فیلم و برنامه‌های خانوادگی، آگهی‌های بازرگانی شناسایی شوند.
صداوسیما با بهره‌گیری از سازوکارهای هویتی، فرهنگی و اعتقادی به تولید و انتشار گفتمان جمهوری اسلامی ایران در درون تمام ساختارهای اجتماعی می‌پردازد. در این تعبیر، با گذار از نظریه‌های کلاسیک که قدرت را به‌عنوان لایه زیرین جامعه و عرصه‌ای مستقل در نظر می‌گرفت، آن را در ارتباط با رفتارها و فرآیندهای قانونی، سیاسی، فرهنگی، روان‌شناختی و ایدئولوژیک می‌بیند که از طریق رسانه‌ها تولید و منتشر می‌شود.
کلیدواژه‌ها
)