نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشکده مطالعات راهبردی -عضو هیئت علمی -پژوهشگر و نویسنده

چکیده

مقاله‌ی حاضر به تبیین مؤلفه‌ها و ویژگی‌های اساسی «هویت مدنی» و بازخوانی و فهم قوانین اساسی ایران در پرتو این مؤلفه‌ها می‌پردازد. بر این اساس، هویت مدنی نوعی شناسه فرض می‌شود که افراد و گروه‌ها را در چارچوب روابط متقارن و انجمنی در «جامعه‌ی مدنی» بازمی‌شناساند. در این صورت، ویژگی‌های هویت مدنی را می‌توان در پنج مؤلفه‌ی: عمومی بودن، منفعت‌پایگی، سازمان‌یافتگی، تأسیسی ـ ارادی بودن و غیردولتی‌بودن خلاصه کرد. برمبنای این تلقی و به‌‌منظور تطبیق قوانین اساسی ایران با مؤلفه‌های مذکور، نویسنده، سه‌دسته حقوق و مسؤولیت‌های فردی، گروهی و سیاسی را از یکدیگر تمیز داده و به تفصیل آن‌ها را در متن قوانین اساسی مشروطه و جمهوری اسلامی شرح داده است تا شرایط امکان‌پذیری هویت مدنی در متون مذکور بازنمایی شوند.

کلیدواژه‌ها