نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
رهیافت گفتمانی، رابطه‌ی دین و هویت در اندیشه‌ی امام خمینی(ره) را بهتر از رهیافت‌های دیگر تبیین می‌کند؛ اما علی‌رغم این قابلیت، کم‌تر به آن توجه شده است. با عنایت به قابلیت مذکور، این مقاله درصدد به‌کارگیری رهیافت گفتمانی برای تبیین رابطه‌ی دین و هویت در اندیشه‌ی امام خمینی(ره) است. بدین‌منظور، نگارنده ابتدا به بررسی مبانی و مؤلفه‌های رهیافت گفتمانی ـ با نگاهی انتقادی به بینش‌های کلی رایج در علوم انسانی و اجتماعی ـ پرداخته و سپس رابطه‌ی دین و هویت را در اندیشه‌ی امام خمینی(ره) براساس روابط درون‌گفتمانی و بین‌گفتمانی مورد بررسی قرار‌می‌دهد. به اعتقاد نگارنده، تکوین اندیشه‌ی امام خمینی(ره) نتیجه‌ی تعامل دین و هویت در گفتمان بازگشت به خویشتن و در رویارویی با گفتمان غرب‌گرایی بوده است. در نتیجه‌ی چنین شرایطی بوده که امام خمینی(ره) با نقش‌آفرینی فکری و عملی خود در گفتمان بازگشت به خویشتن، رویارویی سیاسی ـ اجتماعی با حکومت غرب‌گرای پهلوی را رقم‌زده و به تکوین گفتمان بازگشت به خویشتن در قالب انقلاب و جمهوری اسلامی نایل می‌شود.
کلیدواژه‌ها
)